Koniec z planowanym podatkiem od aut spalinowych – rząd w rewizji KPO wykreślił kontrowersyjne opłaty, zastępując je inwestycjami w zielone paliwa i infrastrukturę. Więcej pieniędzy trafi też na wodociągi i kanalizację na wsi, sieci elektroenergetyczne oraz społeczności energetyczne – czyli obszary kluczowe dla rozwoju transportu i stabilności energetycznej. Nowością są też 2,1 mld zł na satelity i gwarancje kredytowe dla MŚP.
W Krajowym Planie Odbudowy nie będzie już planowanych opłat od samochodów spalinowych. Rząd wycofał się z podatku rejestracyjnego i środowiskowego, zastępując je reformami wspierającymi biometan i biogaz. Rewizja KPO wzmacnia też inwestycje w sieci elektroenergetyczne i społeczności energetyczne – obszary kluczowe dla rozwoju zeroemisyjnego transportu. Wśród nowych projektów znalazły się także satelity i wsparcie dla firm.
Zamiast podatków – biometan i energia dla transportu
Minister funduszy Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz zapowiedziała, że w KPO nie będzie już zapisów o opłatach dla kierowców samochodów spalinowych.
– Zamiast karania i podatków będzie rozwój i opłacalne paliwo – zaznaczyła, wskazując na reformy dotyczące aukcji dla biometanu oraz rozwoju infrastruktury dla biogazu rolniczego. Jak podkreśla rząd, transformacja energetyczna ma opierać się na systemowych rozwiązaniach, a nie dodatkowych kosztach dla użytkowników.
Równocześnie zdecydowanie zwiększono środki na rozwój sieci elektroenergetycznych – do 3,2 mld zł wobec wcześniejszych 600 mln euro – oraz na społeczności energetyczne, które otrzymają 1,3 mld zł zamiast dotychczasowych 118 mln euro. Oba obszary są bezpośrednio powiązane z przyszłym zasilaniem transportu publicznego opartego na energii elektrycznej i stabilnością całego systemu.
Jak zaznacza Bartłomiej Kasiuk, Główny specjalista ds. projektów strategicznych i analizy danych ZDG TOR:
– W dzisiejszych warunkach politycznych uważam, że nie byłoby przestrzeni na wprowadzenie takiego podatku. Rząd stojąc przed dylematem braku wydatkowania środków z KPO ze względu na brak wdrożenia podatku i potencjalne weto prezydenckie, podjął dobrą decyzję o rewizji KPO. Dzięki temu nie przepadną pieniądze na zielone inwestycje. Rozwój sieci elektroenergetycznych razem ze społecznościami energetycznymi będzie wspierał rozwój elektromobilności w Polsce. Reformy dotyczące aukcji dla biometanu mam nadzieję, że przyczynią się do popularyzacji tego rodzaju paliwa, który wciąż nie jest odkryty w transporcie publicznym w Polsce, a jest powszechnie stosowany w krajach skandynawskich.
Satelity i wsparcie dla biznesu
Nowością w rewizji, o której warto krótko wspomnieć, jest wkład Polski do europejskiego systemu komunikacji satelitarnej IRISS. Na inwestycję przeznaczono 2,1 mld zł – to sześć satelitów i budowa centrum danych w kraju. System ma zapewnić bezpieczną łączność, również w sytuacjach kryzysowych, co może mieć znaczenie także dla transportu i zarządzania infrastrukturą.
Drugim elementem jest wzmocnienie wsparcia dla przedsiębiorstw. Prawie 1,3 mld zł trafi na gwarancje kredytowe dla MŚP – z których mogą skorzystać również firmy transportowe. Te według specjalisty, Bartłomieja Kasiuka, z perspektywy transportu pozwolą na łatwiejszy dostęp do finansowania na rozwój działalności i zakup nowych środków transportu.
– W dobie obecnych napięć geopolitycznych w Europie i na świecie inwestycja w system komunikacji satelitarnej to polisa ubezpieczeniowa dla naszego kraju i kontynentu. Satelity mają zagwarantować szybki internet na obszarze całej Unii Europejskiej, także w miejscach trudno dostępnych (podobnie jak system Starlink), a także systemy obserwacji, zarządzania kryzysowego (np. w trakcie powodzi), ochrony infrastruktury krytycznej i bezpieczeństwa narodowego – podsumowuje Bartłomiej Kasiuk.
Pojawiła się także inwestycja w fabrykę i gigafabrykę AI (426 mln zł), jednak jej związek z mobilnością pozostaje drugorzędny.
Finanse i terminy
Podsumowując, rewizja obejmuje 125 zmian w 24 inwestycjach. Część pożyczkowa KPO została zmniejszona o 21,7 mld zł (5,1 mld euro), a 6,6 mld zł z grantów przesunięto na projekty możliwe do rozliczenia do 2026 r. Minister Pełczyńska-Nałęcz podkreśla, że decyzja nie obciąży budżetu, a pozwoli skupić się na inwestycjach realnie możliwych do wdrożenia.
Pierwsza runda negocjacji z Komisją Europejską odbędzie się 30 września. Ocena wniosku potrwa dwa miesiące – decyzja KE spodziewana jest pod koniec listopada, a w grudniu rewizję powinna zatwierdzić Rada ECOFIN. Jeszcze tej jesieni Polska liczy także na przelew 26 mld zł w ramach czwartego i piątego wniosku o płatność.
Podanie adresu e-mail oraz wciśnięcie ‘OK’ jest równoznaczne z wyrażeniem
zgody na:
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w
Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa na podany adres e-mail newsletterów
zawierających informacje branżowe, marketingowe oraz handlowe.
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w
Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa (dalej: TOR), na podany adres e-mail informacji
handlowych pochodzących od innych niż TOR podmiotów.
Podanie adresu email oraz wyrażenie zgody jest całkowicie dobrowolne. Podającemu przysługuje prawo do wglądu
w swoje dane osobowe przetwarzane przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z
siedzibą w Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa oraz ich poprawiania.